Với người Việt, đậu phộng là một trong những món ăn được mọi thành phần đối tượng yêu thích đặc biệt là giới trẻ. Loại đậu giàu chất dinh dưỡng này ngoài tác dụng là chế biến trong ẩm thực mà còn là nguyên liệu tự nhiên cho một số bài thuốc dân gian hoặc làm đẹp.
Bản chất và thành phần dinh dưỡng của Đậu phộng
Bản chất của Đậu phộng
Đậu phộng là một loài cây thực phẩm thuộc loại họ Đậu có nguồn gốc chủ yếu ở Trung và Nam Mỹ. Ở phần lá thường mọc đối và kép có hình lông chim với bốn là chét, phần quả thường phát triển dưới đất.
Thành phần dinh dưỡng
Thành phần chủ yếu có trong Đậu phộng là chất béo, protein; trong đó hàm lượng chất béo chiếm từ 44 – 56% chủ yếu là dạng không bão hòa đơn và đa, khi hấp thụ sẽ hình thành nên các hoạt chất axit oleic và acid linoleic.
Ngoài ra Đậu phộng còn chứa một số loại vitamin B1, B3, B9, E.. và khoáng chất có lợi cho sức khỏe khác như: Biotin, đồng, Mangan, phốt pho,…
12 tác dụng phổ biến của Đậu phộng
1. Hỗ trợ giảm cân
Tuy chứa nhiều hàm lượng calo và chất béo nhưng trên thực tế lại không khiến người dùng bị tăng cân. Thậm chí dựa trên nhiều nghiên cứu cho thấy, ăn Đậu phộng thường xuyên sẽ giúp bạn duy trì được cân nặng và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh béo phì.
Hàm lượng calo sẽ tạo cảm giác no nê, hạn chế sự thèm ăn. Ngoài ra còn giúp tiêu thụ năng lượng trong cơ thể nhiều hơn. Chất xơ không tan có trong Đậu phộng cũng góp phần lớn trong việc giảm thiểu nguy cơ tăng cân.
2. Tốt cho người bị bệnh tim mạch
Bên cạnh đó Đậu phộng có chứa chất axit oleic – là chất chống oxy hóa mạnh, sẽ giúp phòng tránh tốt các bệnh về tim mạch phổ biến hiện nay. Nên ăn khoảng một nắm Đậu phộng chia ra thành 4 lần/tuần để thấy được hiệu quả rõ rệt.
Từ đó, những nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch vành nhất là đột quỵ sẽ được giảm thiểu ở mức thấp nhất nhờ vào quá trình kích thích lipid lành mạnh lên hệ tim mạch trong cơ thể.
Nên ăn khoảng 28g Đậu phộng hoặc bơ Đậu phộng liên tục trong vòng một tuần thì khả năng giảm sự phát triển của sỏi mật có thể lên tới 25%.
7. Tốt cho người bị bệnh tiểu đường
Lý do của lợi ích mà Đậu phộng mang đến chính là nhờ tỉ lệ axit folic cao trong thành phần của loại đậu này. Tác dụng chính của axit folic là giúp tăng cường khả năng sinh sản của mẹ bầu và ngoài ra còn ngăn ngừa nguy cơ bị dị tật ở trẻ sơ sinh.
Thông thường, mẹ bầu cần phải tiêu thụ ít nhất 400g Đậu phộng trước và trong giai đoạn thai kì. Điều đó sẽ giúp ngăn ngừa tới 70% nguy cơ bị dị tật ống thần kinh ở trẻ sơ sinh.
8. Hỗ trợ khả năng sinh sản
Ngoài ra Đậu phộng còn giàu vitamin E giúp ngăn ngừa sự xuất hiện các nếp nhăn trên da, giúp bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím (tia UV) từ ánh nắng mặt trời.
Đậu phộng là loại cây họ Đậu có hàm lượng chất beta-sitosterol (SIT) lớn. Bên cạnh đó còn có những chất phytosterol có khả năng ức chế sự hình thành và phát triển của khối u, giúp chống lại các bệnh ung thư mãn tính.
9. Làm đẹp da
Các nhà nghiên cứu của Mỹ đã chứng minh rằng hầu hết những người ăn đậu phộng trong ít nhất 2 lần/tuần có thể giảm từ 27% đế 58% nguy cơ bị ung thư ruột già.
Để đạt được hiệu quả cao, nên ăn 1/4 chén đậu phộng để cung cấp lượng niacin cần thiết cho cơ thể mỗi ngày.
10. Chữa triệu chứng lạnh và ho
Tác hại của Đậu phộng?
Bên cạnh những lợi ích, Đậu phộng cũng có những tác hại mà bạn cần phải lưu ý để tránh mắc phải.
11. Chống bệnh ung thư
Theo những nhận định của các chuyên gia, Đậu phộng được đánh giá là một trong 8 thực phẩm dễ gây dị ứng đối với nhiều người. Có bao gồm 11 hoạt chất gây dị ứng chứa trong hạt Đậu phộng nhưng hầu hết là không có hại cho cơ thể người.
Khi tiếp xúc với những loại chất này, cơ thể sẽ sản sinh ra immunoglobulin E (IgE) để kháng lại những mối nguy hại của các chất gây dị ứng trên. Khi đó sẽ xuất hiện một số phản ứng trên cơ thể như: mẩn đó, ngứa ngáy, nổi mề đay,… Nếu lượng IgE quá nhiều có thể gây ra những biến chứng xấu hơn như suy hô hấp, trụy tim, gây hôn mê và đặc biệt là gây tử vong.
chính vì thế Đậu phộng là thực phẩm không dành cho những người bị bệnh gout, nếu ăn vào sẽ khiến cho bệnh tình trở nên trầm trọng hơn.
Ở một số trường hợp ăn Đậu phộng sẽ gây ra chứng khó tiêu do chất béo chứa nhiều trong loại hạt này.
Gây dị ứng
Trung bình trong 100g Đậu phộng sẽ cung cấp một lượng chất béo tới 165% so với nhu cầu cung cấp chất béo một ngày cho cơ thể. Vì thế nếu bạn đang có vấn đề với túi mật, đau dạ dày, tiêu chảy, táo bón thì nên tránh tiếp xúc với loại hạt này.
Tuy Đậu phộng giúp hỗ trợ hoạt động hệ tim mạch nhưng nếu ăn quá nhiều sẽ làm phản tác dụng.Việc ăn nhiều Đậu phộng sẽ làm lượng chất béo trong máu tăng cao, dễ gây nên hiện tượng cao huyết áp, xơ cứng động mạch và nghiêm trọng hơn là gâu đột quỵ.
Ảnh hưởng xấu đến người bệnh gout
Vì thế, để có được hiệu quả tốt nhất từ những lợi ích mà Đậu phộng mang lại bạn nên sử dụng Đậu phộng một cách hợp lý.
Những lưu ý khi sử dụng Đậu phộng?
Ngộ độc aflatoxin: Đậu phộng nếu không bảo quản kỹ sẽ có thể bị nhiễm nấm mốc và sinh ra độc tố aflatoxin. Những triệu chứng thường gặp ở ngộ độc aflatoxin là chán ăn, mắt vàng, chức năng gan bị tổn thương. Nặng hơn là bị suy gan và ung thư gan.
Kháng dinh dưỡng: Điểm đáng lưu ý về các loại hạt đậu và ngũ cốc nói chung và Đậu phộng nói riêng là chúng đều chứa một số chất làm giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng. Một trong những chất gây tác dụng phụ đó là axit phytic – hoạt chất làm hạn chế khả năng hấp thụ các khoáng chất cần thiết tự hệ tiêu hóa.
Người cắt túi mật: Đậu phộng có chứa nhiều chất béo nên khi tiêu thụ dạ dày cần một lượng lớn dịch mật để tiêu hóa chúng. Với những người mới cắt túi mật dạ dày còn yếu khi ăn vào nên sẽ gây ra hiện tượng khó tiêu.
Gây nóng trong người
Một số câu hỏi thường gặp về Đậu phộng
Đậu phộng rang có tốt không ?
Ảnh hưởng hệ tim mạch
Đậu phộng rang cũng được xem là cách chế biến yêu thích và phổ biến nhất hiện nay. Đậu phộng khi rang lên sẽ làm cho vị bùi của hạt, hạt đậu sẽ trở nên giòn và thơm hơn.
Tuy nhiên dinh dưỡng của Đậu phộng sẽ không hề mất đi nếu rang lên, vậy nên bạn hãy yên tâm sử dụng mà không cần lo ngại về sự mất mát chất dinh dưỡng.
Dù dùng Đậu phộng để chế biến theo cách này hay cách khác, thì việc tiêu thụ lượng Đậu phộng hợp lý và sử dụng đúng cách sẽ có mang lại những lợi ích từ hạt Đậu phộng.
Lưu ý, thay vì chiên giòn hoặc ăn sống bạn có thể luộc hoặc rang với muối rồi ăn với gỏi để hạn chế lượng calo hấp thụ trong cơ thể.
Ăn Đậu phộng sống có tốt không?
Một số người lại thích ăn Đậu phộng sống để cảm nhận được hương thơm tươi và vị ngọt bùi của loại hạt này. Tuy nhiên, lượng protein của Đậu phống sống sẽ khó tiêu hóa hơn khi đã nấu chín.
Việc ăn Đậu phộng sống sẽ khiến cho hệ tiêu hóa và tuyến tụy phải hoạt động với cường độ cao, nhất là đối với những người cao tuổi hay những người có hệ tiêu hóa yếu.
Trong Đậu phộng có chứa nhiều chất béo và protein, vậy nên khi tiêu thụ dạ dày sẽ phải hoạt động nhiều để tiêu háo được chúng. Do đó sẽ gây cảm giác khó chịu, đầy hơi làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Ngoài ra, khả năng tiêu hao chất béo của dạ dày là yếu nhất vào thời gian buổi tối, dẫn đến tình trạng dư thừa chất béo và dễ làm tăng cân.
Ăn Đậu phộng nước cốt dừa có béo không?
Riêng về nước cốt dừa vốn đã chứa hàm lượng calo cao, khi kết hợp với Đậu phộng sẽ làm tăng lượng calo và chất béo dễ khiến gây dư thừa lượng chất béo và calo cho cơ thể.
Theo những nghiên cứu nhận định rằng, với 100g Đậu phộng sống có chứa khoảng 25,8g hàm lượng calo. Nhìn chung, Đậu phộng chứa hàm lượng protein khá cao nên bạn nên lưu ý về liệu lượng sử dụng để tránh mắc phải những tác hại không mong muốn.
Ăn Đậu phộng có nổi mụn không?
Đậu phộng là loại hạt có tính nóng, khi hấp thụ quá nhiều sẽ gây ra hiện tượng sinh nhiệt và làm thất thoát lượng nước trong cơ thể.
Làn da của bạn có thể bị ảnh hưởng xấu, vậy nên hạn chế ăn nhiều Đậu phộng để tránh ảnh hưởng đến cơ thể.
Ăn vỏ Đậu phộng có tốt không?
Ở phần vỏ của Đậu phộng có chứa nhiều chất oxy hóa là Phenolic và Resveratol giúp phòng chống các bệnh ung thư, ngoài ra còn ngăn ngừa tình trạng thoái hóa điểm vàng ở mắt.
Tuy ăn Đậu phộng mang lại nhiều lợi ích cho mẹ bầu nhưng cần phải cân nhắc tránh ăn quá nhiều khi đang trong giai đoạn thai kì. Nếu ăn nhiều sẽ dễ bị đầy bụng, khó tiêu và có thể bị táo bón do lượng chất béo có nhiều trong hạt Đậu phộng.
Các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến khích việc cho trẻ nhỏ ăn Đậu phộng để giúp bổ sung chất dinh dưỡng cần thiết cho các bé. Tuy nhiên các chuyên gia cũng khuyến cáo nên cho trẻ ăn khi trẻ trước 5 tuổi sẽ giảm 81% nguy cơ bị dị ứng Đậu phộng.
Nên kiểm tra y tế cho trẻ trước khi cho ăn Đậu phộng để tránh khiến trẻ bị dị ứng. Dị ứng có thể gây ra những triệu chứng xấu, nghiêm trọng nhất là gây tử vong ở trẻ nhỏ.
Tóm lại, có nhiều lợi ích của đậu phộng đối với sức khỏe, nhưng nếu bạn bị dị ứng với những thành phần của Đậu phộng nên hạn chế tiếp xúc loại thực phẩm này.